Choroba może dotknąć każdego z nas

Rozmowa z Sylwią Figurą, prezesem Fundacji Puls-Med Blisko Ciebie, a zarazem pomysłodawczynią budowy hospicjum stacjonarnego w Rybniku

Niedawno Fundacja Puls-Med Blisko Ciebie ogłosiła, że zaczyna zbiórkę pieniędzy na budowę hospicjum w Rybniku. Skąd ten pomysł?

Zaczęło się od tego, że kilka lat temu szukałam profesjonalnej opieki dla bliskiej mi osoby, chorującej na nowotwór. Wówczas w Rybniku i okolicach nie było żadnego hospicjum domowego, które pomagałoby pacjentom w stanie terminalnym. Ta sytuacja była dramatyczna i frustrująca, dlatego postanowiłam coś zrobić i niedługo po tym przy naszej przychodni w Rybniku utworzyliśmy hospicjum domowe. Bardzo szybko okazało się, jak wielkie jest zapotrzebowanie na tego typu świadczenia. Z drugiej strony pomoc domowa jest ważna, ale na pewnym etapie rozwoju choroby przestaje się sprawdzać. W sytuacjach skrajnych pacjenci wymagają całodobowej specjalistycznej opieki. I to był ten bezpośredni impuls, by rozpocząć starania o utworzenie w mieście hospicjum stacjonarnego. Mamy doświadczenie w zakresie pomocy paliatywnej i hospicyjnej, dlatego zdecydowaliśmy się na kolejny krok ku kompleksowej pomocy osobom cierpiącym z powodu nieuleczalnej choroby.

Czym różni się hospicjum domowe od stacjonarnego?

Mówimy tu o dwóch różnych świadczeniach w ramach opieki paliatywnej, ale oba przewidują podobny zakres pomocy. Chodzi m.in. o opiekę lekarzy, pielęgniarek, psychologów, fizjoterapeutów, leczenie farmakologiczne, leczenie bólu czy zapobieganie powikłaniom. Zasadnicza różnica jest taka, że hospicjum domowe to pomoc choremu i jego rodzinie na miejscu, natomiast hospicjum stacjonarne umożliwia realizację opieki wyręczającej. Tak jak powiedziałam, w przypadku chorych terminalnie przychodzi taki moment, że wsparcie w domu nie wystarcza. Potrzebne jest całodobowe zabezpieczenie z udziałem personelu medycznego, co jest możliwe tylko w formie stacjonarnej. Pacjenci z Rybnika i okolic nie mają takich możliwości, jak choćby mieszkańcy Żor i Gliwic. Dostrzegam ogromną potrzebę, by hospicjum stacjonarne powstało.

Jaką rolę w tym systemie pełnią tak zwane hospicja niemedyczne?

Takie hospicja prowadzą z reguły stowarzyszenia i fundacje, a ich działalność sprowadza się do udzielania wsparcia socjalnego i duchowego, a nie medycznego. Hospicjum medyczne gwarantuje pomoc profesjonalnego zespołu, który ma wiedzę medyczną i wykorzystuje metody diagnostyczno-terapeutyczne, inne niż stosowane w medycynie niekonwencjonalnej czy ludowej. To całościowa opieka nad chorymi, która jest ukierunkowana na poprawę jakości życia poprzez zapobieganie bólowi oraz łagodzenie cierpień psychicznych, duchowych i socjalnych. W przypadku tak zwanych hospicjów niemedycznych chodzi raczej o wsparcie bytowe czy towarzyszenie chorym w cierpieniu, bo inne działania wolontariuszy niemedycznych, jak podawanie leków w celu łagodzenia bólu, są niedozwolone. Bywa też tak, że zamiast pomagać chorym w stanie terminalnym wspierają osoby niesamodzielne, co rozmija się z istotą opieki paliatywnej i hospicyjnej.

Czy pomoc, jakiej udzielają rybnickie hospicja domowe, wystarcza?

Nie wystarcza. Hospicjum domowe istniejące przy przychodni Puls-Med w Rybniku zajmuje się pacjentami z Wodzisławia, Jastrzębia, Rybnika i powiatu rybnickiego. Kontrakt jest zbyt mały, żeby objąć opieką wszystkich pacjentów. Otaczamy opieką 30 pacjentów miesięcznie, choć kontrakt jest na 16. Nie zostawiamy ich bez opieki, ponieważ chodzi tu o osoby, które nie mają czasu na czekanie. Patrząc na to, w jakim tempie rośnie liczba chorych w stanie terminalnym, stwierdzam, że hospicjum stacjonarne na 20 łóżek w Rybniku to minimum.

Trudno o samodzielną realizację takiej inwestycji?

Oczywiście, dlatego zabiegamy o sojuszników popierających ideę. Mamy miejsce, ale potrzebujemy pomocy na wybudowanie i wyposażenie placówki. W ubiegłym roku przedstawiciele fundacji spotkali się z prezydentem Rybnika, by przedstawić problem i skalę potrzeb. Problem władzom miasta jest znany. Natomiast pomysł powstania hospicjum stacjonarnego popiera wielu mieszkańców Rybnika, którzy wspierają nas datkami lub poprzez działalność wolontariacką. Nadal szukamy sponsorów i darczyńców. Kolejna okazja do wsparcia naszej idei będzie podczas kwesty na rybnickich cmentarzach z okazji Wszystkich Świętych. Bardzo prosimy o wsparcie naszej akcji.

Trudno przekonać innych, że to ważne przedsięwzięcie?

Faktycznie, nie każdy dostrzega skalę problemu. Niestety, oczy otwierają się nam dopiero wtedy, gdy sami stykamy się z poważną chorobą wśród najbliższych. Widzimy ludzką bezsilność każdego dnia. Właśnie dlatego podjęliśmy się budowy hospicjum, żeby takich dramatów było jak najmniej.

Rozmawiała: (gr)