Na pytania Czytelników odpowiada Beata Sikora-Nowakowska, rzecznik prasowa Okręgowego Inspektoratu Pracy w Katowicach.
Jestem matką samotnie wychowującą dzieci, w związku z czym jest mi naprawdę bardzo ciężko pogodzić obowiązki zawodowe i obowiązki w wychowywaniu dzieci, które są w wieku szkolnym. Czy z racji tego mogę zwrócić się do swojego szefostwa o korzystanie z urlopu wypoczynkowego na godziny, a nie na cały dzień ? Czy istnieją możliwości prawne, na podstawie których w wybrane dni pracowałabym tylko przez kilka godzin, żeby w pozostałym czasie móc zajmować się dziećmi?
Celem urlopu wypoczynkowego jest zapewnienie pracownikowi możliwości regeneracji sił psychofizycznych utraconych w procesie pracy. Gwarancją wypoczynku jest udzielanie urlopu wypoczynkowego w dniach, a nie w godzinach. Urlopu wypoczynkowego udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu. Udzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być udzielony urlop, a więc w sytuacji, gdy udzielenie urlopu w dniach nie jest już w praktyce możliwe (art. 1542 § 1 i 4 Kodeksu pracy).
Przykładowo pod koniec roku pozostało pani do wykorzystania sześć godzin urlopu, a zgodnie z rozkładem czasu pracy (grafikiem) powinna pani przepracować 12 godzin, to wtedy w tym dniu pracodawca może pani udzielić urlopu na część dnia w wymiarze sześciu godzin. Natomiast w celu umożliwienia pracownikom załatwiania spraw prywatnych w godzinach pracy istnieje możliwość, jeśli pracodawca wyrazi zgodę – na zwolnienie z pracy. Czas odpracowania zwolnienia od pracy udzielonego pracownikowi na jego pisemny wniosek, w celu załatwienia spraw osobistych nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych Odpracowanie zwolnienia od pracy nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku, o którym mowa w art. 132 i 133 (czyli odpoczynku dobowego i tygodniowego).
Ponadto zgodnie z art. 188 Kodeksu pracy pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na dwa dni z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Także to zwolnienie od pracy można obecnie wykorzystywać tylko w dniach. Od dnia 2 stycznia 2016 roku pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat będzie przysługiwało zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo dwóch dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym tego zwolnienia będzie decydował pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym. Zwolnienie to, udzielane w wymiarze godzinowym, dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy będzie ustalane proporcjonalnie do wymiaru czasu jego pracy, a niepełną godzinę zwolnienia od pracy będzie się zaokrąglać w górę do pełnej godziny.
Zmiany te umożliwią pracownikom łączącym pracę zawodową ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem uzyskiwanie zwolnienia od pracy tylko na część dnia pracy, bez konieczności odpracowywania czasu zwolnienia, a jednocześnie przepisy o urlopie wypoczynkowym nadal będą gwarantowały pracownikom możliwość odpowiedniego wypoczynku i regeneracji sił psychofizycznych.
Masz pytanie do PIP? Pisz na adres redaktor@nowiny.rybnik.pl.
Komentarze