Na pytania Czytelników odpowiada Beata Sikora-Nowakowska, rzecznik prasowa Okręgowego Inspektoratu Pracy w Katowicach.
Kiedy dozwolona jest praca w niedziele i święta? Pytam w związku z tym, że Wszystkich Świętych wypadło w niedzielę.
Możemy wyróżnić cztery obszary. Pierwszy to system organizacji pracy (praca w ruchu ciągłym, praca zmianowa, praca w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta). Kolejny to rodzaj pracy (przykładowo w transporcie i w komunikacji, przy niezbędnych remontach, w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, w rolnictwie i hodowli, przy pracach polegających na świadczeniu usług z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej odbieranych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi dni te są u niego dniami pracy oraz pracach zapewniających możliwość świadczenia tych usług).
Kolejna grupa dotyczy pracy z uwagi na szczególne potrzeby pracodawcy (w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej, w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. Praca w niedziele jest też dozwolona z uwagi na konieczność ze względu na użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, szczególnie w: zakładach świadczących usługi dla ludności, gastronomii, zakładach hotelarskich, jednostkach gospodarki komunalnej, zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych, jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę, zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku.
A co z pracą w placówkach handlowych?
Ponieważ 1 Listopada i 11 Listopada są dniami ustawowo wolnymi od pracy, to przypomnieć należy, że praca w tym dniu jest niedozwolona w placówkach handlowych. Praca w niedzielę jest dozwolona w placówkach handlowych przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności. Zakaz ten obowiązuje każdego pracownika zatrudnionego w takiej placówce, niezależnie od zajmowanego stanowiska, w tym pracowników e-sklepów. W tych dniach pracować mogą tylko właściciele placówek handlowych lub osoby świadczące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Przepisy nie wprowadziły bowiem zakazu otwarcia placówki handlowej w święta. W takim jednak przypadku należy mieć na uwadze przepisy art. 22 § 11 i § 12 Kodeksu pracy, które zakazują pracy w ramach umów cywilnoprawnych, jeżeli jest ona świadczona w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy. Nieprzestrzeganie przepisów zakazujących pracy w święta stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika, za które inspektor pracy może ukarać pracodawcę grzywny w wysokości od 1 do 2 tys. zł, lub skierować wniosek do sądu rejonowego, który ma prawo wymierzyć grzywnę do 30 tysięcy zł.
Masz pytanie do PIP? Pisz na adres redaktor@nowiny.rybnik.pl.
Komentarze