Gdyby nie wojna, to być może powstałyby w Radlinie budynki porównywalne z Pawilonem Czterech Kopuł we Wrocławiu.
Znakomity Hans Poelzig projektował dla kopalń w Radlinie i Pszowie nowoczesne budynki. Niestety, niektóre projekty pozostały tylko na papierze. Dzisiaj można je oglądać w zbiorach Muzeum Architektury w Berlinie (Technische Universität Berlin Architekturmuseum in der Universitätsbibliothek). – Szukając informacji na temat historii miasta, wpisałem w wyszukiwarkę hasła Hans Poelzig i Emmagrube. Znalazłem wówczas stronę z zasobami cyfrowymi berlińskiego muzeum architektury. I tam, wśród rysunków technicznych, zobaczyłem wizualizacje budynków, których próżno szukać w Radlinie – mówi o swoich poszukiwaniach Marek Gajda z Urzędu Miasta w Radlinie.
Wśród powstałych przed stu laty projektów jest m.in. wizualizacja schroniska dla kawalerów przy kopalni Emma (Junggesellenheim) czy łaźnia kopalniana. W zbiorach berlińskiego muzeum zachowało się także kilka projektów z pszowskiej kopalni Anna. – Projekty te Poelzig wykonał prawdopodobnie, pracując dla Rybnickiego Gwarectwa Węglowego. Posadę głównego doradcy i koordynatora architektury dla tej spółki objął w 1913 roku. Wybuch wojny światowej uniemożliwił realizację jego śmiałych wizji. A szkoda, bo mielibyśmy dziś w naszym regionie budynki, które mogłyby równać się z Pawilonem Czterech Kopuł we Wrocławiu czy biurowcami we Frankfurcie – dodaje Marek Gajda.
Można sobie wyobrazić, z jakim rozmachem projektował Hans Poelzig, patrząc na budynek Inco w Radlinie, któremu jednak brakuje tego wczesnomodernistycznego majestatu. Zaś z dzieł Poelziga w Radlinie zachował się jedynie szyb Wiktor, pierwsza tego typu budowla na świecie, kształtem przypominający kamień milowy. Jednak, najprawdopodobniej sam Poelzig projektował go nie dla kopalni Emma, ale dla kopalni Roemmer (Rymer) w Niedobczycach – uważa radliński pasjonat.
Dodaje, że berlińskie zasoby to doskonałe świadectwo historii miasta, głównie w odniesieniu do bardzo śmiałych wizji rozwoju Radlina na początku XX wieku.
Przypomnijmy, że Hans Poelzig, niemiecki architekt wczesnego modernizmu, projektował m.in. dla Berlina, Wrocławia. Zaprojektował także część zabudowań kopalni Marcel (Emmagrube).
Komentarze